PROGESTERONE

موارد مصرف‌: پروژسترون‌ براي‌ درمان‌آمنوره‌ يا فقدان‌ قاعدگي‌ و خونريزيهاي‌غيرطبيعي‌ رحم‌ كه‌ به‌ علت‌ عدم‌ تعادل‌هورموني‌ ايجاد شده‌باشند و نيز در عدم‌وجود اختلال‌ ارگانيك‌ مثل‌ فيبروئيد زيرمخاطي‌ و يا سرطان‌ رحم‌ و نيز به‌ عنوان‌كنتراسپتيو در اشكال‌ مختلف‌ به‌كارمي‌رود. ديگر موارد مصرف‌ پروژسترون‌شامل‌ كنترل‌ منوراژي‌، افزايش‌ ظرفيت‌تنفسي‌ در بيماران‌ دچار سندروم‌Pickwickian، زايمان‌ زودرس‌،آندومتريوز، سندروم‌ پيش‌ از قاعدگي‌ و درزنان‌ فاقد تخمدان‌ براي‌ آماده‌ كردن‌ رحم‌جهت‌ پذيرش‌ تخمك‌ بارور شده‌ در خارج‌از بدن‌ مي‌باشد.

 

مكانيسم‌ اثر: اين‌ دارو با اتصال‌ به‌گيرنده‌هاي‌ خود در نزديكي‌ هسته‌ سلول‌،موجب‌ افزايش‌ ساخت‌ پروتئين‌ مي‌گردد.پروژسترون‌ با مهار آزاد شدن‌گنادوتروپين‌هاي‌ هيپوفيزي‌ از بلوغ‌فوليكول‌ و تخمك‌گذاري‌ جلوگيري‌ و باايجاد تغييرات‌ ترشحي‌ در آندومتر موجب‌جلوگيري‌ از بارداري‌ مي‌شود.

 

فارماكوكينتيك‌: محلول‌ روغني‌پروژسترون‌ بعد از تزريق‌ به‌ سرعت‌ جذب‌مي‌شود ولي‌ سرعت‌ جذب‌ آن‌ براي‌ اثرمطلوب‌ كافي‌ نيست‌. دارو عمدتŠ در كبدغيرفعال‌ شده‌ و از ادرار دفع‌ مي‌شود.پروژسترون‌ داراي‌ نيمه‌ عمر حدود 5دقيقه‌ مي‌باشد.

 

موارد منع‌ مصرف‌: در صورت‌ وجوداختلالات‌ ترومبوآمبوليك‌، سرطان‌ پستان‌،خونريزي‌ واژن‌ و سقط فراموش‌ شده‌ نبايداز پروژسترون‌ استفاده‌ شود. تجويز داخل‌رحمي‌ پروژسترون‌ به‌ جهت‌ جلوگيري‌ ازبارداري‌ در مواردي‌ مثل‌ آبستني‌، سابقه‌آبستني‌ نابجا، وجود بيماريهاي‌ التهابي‌لگن‌ و يا سابقه‌ آن‌، وجود و يا سابقه‌بيماريهاي‌ قابل‌ انتقال‌ آميزشي‌ مثل‌سوزاك‌ و عفونت‌هاي‌ كلاميديايي‌،آندوكارديت‌ بعد از زايمان‌ و يا سقطعفوني‌، اكتينوميكوز دستگاه‌ تناسلي‌، ايدزو نيز نياز به‌ درمان‌ مزمن‌ باكورتيكواستروئيدها نبايد صورت‌ گيرد.

 

هشدارها: 1 ـ در صورت‌ كاهش‌ شديدبينائي‌، بيرون‌ آمدگي‌ چشم‌، دوبيني‌،ميگرن‌، بروز اختلالات‌ ترومبوتيك‌ مثل‌ترومبوفلبيت‌، اختلالات‌ مغزي‌ عروقي‌،آمبولي‌ ريوي‌ و ترومبوز شبكيه‌ چشم‌ بايدتجويز پروژسترون‌ تزريقي‌ قطع‌ شود.

2 ـ احتمال‌ بروز آبستني‌ نابجا با كاشت‌داخل‌ رحمي‌ پروژسترون‌ بيشتر از سايرروشهاي‌ جلوگيري‌ از بارداري‌ است‌. اين‌احتمال‌ به‌ويژه‌ در جراحي‌ لگن‌، آندومتريت‌و آندومتريوز افزايش‌ مي‌يابد.

3 ـ قبل‌ از تزريق‌ پروژسترون‌ بايستي‌آزمايشات‌ فيزيكي‌ پستان‌ و معاينه‌وضعيت‌ لگن‌ انجام‌ شود.

4 ـ در صورت‌ وجود بيماريهايي‌ مثل‌صرع‌، ميگرن‌، آسم‌، اختلال‌ قلبي‌ و كليوي‌ ونيز سابقه‌ افسردگي‌ رواني‌ و ديابت‌، بااحتياط تجويز شود.

5 ـ در صورت‌ نياز به‌ تجويز استروژن‌،بهتر است‌ تجويز پروژسترون‌ را در دوهفته‌ بعد از استروژن‌ آغاز نمود. چنانچه‌طي‌ تجويز پروژسترون‌ خونريزي‌ قاعدگي‌آغاز شود، بايستي‌ تزريق‌ پروژسترون‌قطع‌ گردد.

 

عوارض‌ جانبي‌: خونريزيهاي‌ نامنظم‌،لكه‌بيني‌، تغيير در جريان‌ خون‌ قاعدگي‌،فقدان‌ قاعدگي‌، خيز، تغييرات‌ وزن‌، تغييرترشحات‌ دهانه‌ رحم‌، يرقان‌ ناشي‌ از توقف‌صفرا، بثورات‌ جلدي‌، كلوآسما و افسردگي‌از عوارض‌ جانبي‌ دارو هستند.

 

تداخل‌هاي‌ دارويي‌: مصرف‌ همزمان‌پروژستين‌ها با بروموكريپتين‌ موجب‌ترشح‌ بيش‌ از حد و خودبه‌خودي‌ شيرمي‌گردد. تركيبات‌ القاءكننده‌ آنزيم‌هاي‌كبدي‌ مثل‌ كاربامازپين‌ و فني‌توئين‌ موجب‌كاهش‌ كارآيي‌ پروژستين‌ها مي‌شوند.

 

مقدار مصرف‌: پروژسترون‌ در آمنوره‌ثانويه‌ به‌ ميزان‌ 5-10 ميلي‌گرم‌ براي‌

6-8 روز متوالي‌ داخل‌ عضلاني‌ تجويزمي‌شود. در صورتي‌ كه‌ فعاليت‌ تخمدان‌كافي‌ باشد، 48-72 ساعت‌ پس‌ از قطع‌ داروخونريزي‌ ديده‌ مي‌شود. در خونريزي‌هاي‌ناشي‌ از اختلال‌ عملكرد رحمي‌

5-10 mg/day به‌ مدت‌ 6 روز مصرف‌ وخونريزي‌ طي‌ 6 روز قطع‌ مي‌شود.

 

اشكال‌ دارويي‌:

Injection: 25 mg/ml, 50 mg/ml