DOXAPRAM

موارد مصرف‌: دوكساپرام‌ به‌عنوان‌ محرك‌در درمان‌ ضعف‌ تنفسي‌، تضعيف‌ تنفسي‌پس‌ از اعمال‌ جراحي‌ و يا آپنه‌اي‌ كه‌ بدليل‌مصرف‌ شل‌كننده‌هاي‌ عضلاني‌ ـ اسكلتي‌ايجاد نشده‌ باشد، نارسايي‌ حاد تنفسي‌ درمبتلايان‌ به‌بيماري‌ انسدادي‌ مزمن‌ ريوي‌ ونيز براي‌ تحريك‌ تنفس‌ عميق‌ بعد از اعمال‌جراحي‌ بكار مي‌رود.

 

مكانيسم‌ اثر: اين‌ دارو با تاثير برگيرنده‌هاي‌ شيميايي‌ كاروتيد در محيطموجب‌ تحريك‌ تنفس‌ و در نتيجه‌ افزايش‌حجم‌ حياتي‌ و افزايش‌ جزئي‌ تعداد تنفس‌مي‌گردد. بتدريج‌ باافزايش‌ ميزان‌ مصرف‌دارو، مراكز تنفس‌ در بصل‌النخاع‌ نيزتحريك‌ شده‌ كه‌ اين‌ خود به‌طور پيشرونده‌،ساير قسمتهاي‌ مغز و طناب‌ نخاعي‌ را نيزتحريك‌ مي‌كند.

 

فارماكوكينتيك‌: اثر دارو طي‌ 40ـ20 ثانيه‌شروع‌ شده‌ و پس‌ از 2ـ1 دقيقه‌ به‌حداكثرمي‌رسد. اثر دوكساپرام‌ 12ـ5 دقيقه‌ به‌طول‌مي‌انجامد. حدود 55 درصد آن‌ از طريق‌صفرا دفع‌ مي‌گردد.

 

موارد منع‌ مصرف‌: دوكساپرام‌ در مواردي‌چون‌ صدمات‌ عروق‌ مغزي‌، بيماري‌شريان‌ كرونر، صرع‌، ضربه‌ به‌ سر،نارسايي‌ قلبي‌، افزايش‌ حاد فشار خون‌،عدم‌ كفايت‌ تنفسي‌ بدلايلي‌ از قبيل‌ انسدادراههاي‌ هوايي‌، ديسپنه‌ شديد،پنوموتوراكس‌، فلج‌ عضلاني‌ و نيز دربيماريهاي‌ ريوي‌ مثل‌ آسم‌ حاد نايژه‌اي‌،آمبوليسم‌ ريوي‌، نارسايي‌ تنفسي‌ ناشي‌ ازاختلالات‌ عضلاني‌ ـ اسكلتي‌ و فيبروزريوي‌ نبايد مصرف‌ شود.

 

هشدارها: 1 ـ استفاده‌ از دوكساپرام‌به‌منظور درمان‌ آپنه‌ در نوزادان‌، ممكن‌است‌ عوارضي‌ چون‌ تحريك‌ اعصاب‌مركزي‌، صرع‌ و احتمالا زيادي‌ فشارخون‌،به‌همراه‌ داشته‌ باشد.

2 ـ چنانچه‌ سرعت‌ انفوزيون‌ بيش‌ از مقدارتوصيه‌ شده‌ باشد ممكن‌ است‌ باعث‌ بروزهموليز شود.

3 ـ در برخي‌ موارد مانند سابقه‌ آسم‌نايژه‌اي‌، آريتمي‌ قلبي‌ يا تاكيكاردي‌ شديد،خيز مغزي‌، پركاري‌ تيروئيد،فئوكروموسيتوم‌، عيب‌ كار كبد يا كليه‌هابايد بااحتياط مصرف‌ شود.

 

عوارض‌ جانبي‌: بروز عوارض‌ قلبي‌ ـعروقي‌ مانند درد قفسه‌ سينه‌، ضربانات‌سريع‌ يا نامنظم‌ قلب‌ و يا هموليز وترومبوفلبيت‌ گزارش‌ شده‌ است‌.

 

تداخل‌هاي‌ دارويي‌: تجويز همزمان‌داروهاي‌ مهاركننده‌ آنزيم‌مونوآمين‌اكسيداز (MAO) شامل‌فورازوليدون‌، و پروكاربازين‌ و نيزتركيبات‌ مقلد سمپاتيك‌ موجب‌ تقويت‌اثرات‌ تنگ‌كننده‌ عروقي‌ اين‌ داروها و يادوكساپرام‌ مي‌گردد. مصرف‌ توام‌محرك‌هاي‌ CNS با دوكساپرام‌ نيز موجب‌تحريك‌ اضافي‌ CNS خواهد شد. مصرف‌همزمان‌ هوشبرهاي‌ هيدروكربنه‌ نيز بااثرات‌ دوكساپرام‌ به‌دليل‌ افزايش‌حساسيت‌ ميوكارد به‌كاتكول‌ آمين‌هابه‌وسيله‌ اين‌ تركيبات‌ تداخل‌ دارد.

 

نكات‌ قابل‌ توصيه‌: در مصرف‌ طولاني‌ مدت‌بهتر است‌ محل‌ تزريق‌ را تغيير داد تا ازبروز ترومبوفلبيت‌ يا تحريكات‌ موضعي‌جلوگيري‌ شود.

 

مقدار مصرف‌: به‌منظور درمان‌ تضعيف‌تنفسي‌ پس‌ از عمل‌ جراحي‌، mg/kg 0/5به‌صورت‌ تزريق‌ وريدي‌ تجويز مي‌شود.ميزان‌ مصرف‌ در يك‌ تزريق‌، نبايد از1/5 mg/kg تجاوز نمايد. در صورت‌ نيازبه‌تكرار مصرف‌، تجويز دارو در فواصل‌ 5دقيقه‌اي‌ صورت‌ مي‌گيرد، تا حداكثر مقدارمصرف‌ به‌ mg/kg 2 برسد.

 

اشكال‌ دارويي‌:

Injection: 100 mg/5ml