METAPROTERENOL SULFATE

موارد مصرف‌: متاپروترنول‌ در درمان‌علامتي‌ آسم‌ نايژه‌اي‌، اسپاسم‌ نايژه‌اي‌برگشت‌پذير كه‌ همراه‌ با التهاب‌ نايژه‌هامي‌باشد و نيز آمفيزم‌ ريوي‌،برونشيكتازي‌ و ساير بيماري‌هاي‌ ريوي‌انسدادي‌ مصرف‌ مي‌شود.

 

مكانيسم‌ اثر: اين‌ دارو از طريق‌ تحريك‌گيرنده‌هاي‌ بتا ـ دو آدرنرژيك‌ در ريه‌ها،موجب‌ شل‌شدن‌ عضله‌ صاف‌ نايژه‌ و درنتيجه‌ كاهش‌ اسپاسم‌ نايژه‌، افزايش‌ظرفيت‌ حياتي‌، كاهش‌ حجم‌ ذخيره‌ تنفسي‌،و كاهش‌ مقاومت‌ راههاي‌ تنفسي‌ مي‌شود.متاپروترنول‌ همچنين‌ آزادشدن‌ هيستامين‌ناشي‌ از تحريك‌ آنتي‌ژن‌ را مهار مي‌كند.

 

فارماكوكينتيك‌: حدود 40 درصد مقدارمصرفي‌ به‌صورت‌ خوراكي‌ از دستگاه‌گوارش‌ جذب‌ مي‌گردد. شروع‌ اثر داروبه‌دنبال‌ تجويز خوراكي‌ حدود يك‌ ساعت‌ وطول‌ اثر دارو بيش‌ از 4 ساعت‌ مي‌باشد.متابوليسم‌ دارو كبدي‌ است‌.

 

موارد منع‌ مصرف‌: اين‌ دارو در افراد مبتلابه‌ آريتمي‌ قلبي‌ و يا با تاكيكاردي‌، نارسايي‌احتقاني‌ قلب‌، بيماري‌ عروق‌ كرونر، زيادي‌فشار خون‌، اختلالات‌ تشنجي‌، ديابت‌،پركاري‌ تيروئيد و فئوكروموسيتوم‌ نبايدمصرف‌ شود.

 

هشدارها: 1 ـ در مبتلايان‌ به‌ اختلالات‌تشنجي‌، بايد با احتياط مصرف‌ شود.

2 ـ مصرف‌ مقادير بيش‌ از حد دارو،به‌ويژه‌ در افرادي‌ كه‌ زمينه‌ اختلالات‌

ريتم‌ قلب‌ دارند و يا از ديورتيك‌ وگليكوزيدهاي‌ ديژيتالي‌ استفاده‌ مي‌نمايند،ممكن‌ است‌ موجب‌ كاهش‌ پتاسيم‌ خون‌گردد.

 

عوارض‌ جانبي‌: احساس‌ ناراحتي‌ يا درد درقفسه‌ سينه‌، احساس‌ سرما و يا تب‌، تشنج‌،اغتشاش‌ شعور، ضربانات‌ سريع‌ قلب‌،سردرد، افزايش‌ فشارخون‌، تهوع‌ واستفراغ‌، اشكال‌ در تنفس‌، ضربانات‌آهسته‌ قلب‌، رعشه‌، اضطراب‌ غيرمعمول‌،عصبانيت‌، بيقراري‌، بزرگ‌شدن‌ غيرطبيعي‌مردمك‌ چشم‌، تاري‌ ديد، سرد و رنگ‌پريدگي‌ پوست‌، ضعف‌، ضربانات‌ نامنظم‌قلب‌، گرفتگي‌ عضلاني‌، تغييرات‌ خلق‌ و خوو نيز احساس‌ طعم‌ ناخوشايند در دهان‌ ازعوارض‌ جانبي‌ مهم‌ دارو هستند.

 

تداخل‌هاي‌ دارويي‌: چنانچه‌ متاپروترنول‌ بامقادير زياد، قبل‌ و يا در مدت‌ كوتاهي‌ پس‌از بيهوشي‌ با كلروفرم‌ يا هالوتان‌ تجويزگردد، خطر بروز آريتمي‌ شديد بطني‌ را بالامي‌برد. انفلوران‌، ايزوفلوران‌ نيز چنين‌اثري‌ دارند. تركيبات‌ ضدافسردگي‌ سه‌حلقه‌اي‌ اثرات‌ متاپروترنول‌ را بر روي‌سيستم‌ عروقي‌ تقويت‌ مي‌كنند. تجويزهمزمان‌ مسددهاي‌ گيرنده‌ بتاآدرنرژيك‌،علاوه‌ بر مهار متقابل‌ اثرات‌ درماني‌ دوگروه‌ دارويي‌، موجب‌ ضديت‌ با اثرگشادكنندگي‌ نايژه‌اي‌ متاپروترنول‌مي‌شود. تجويز توام‌ دارو با محرك‌هاي‌CNS موجب‌ تحريك‌ اضافي‌ CNS و افزايش‌اثرات‌ جانبي‌ اين‌ داروها مي‌گردد. استفاده‌همزمان‌ از گليكوزيدهاي‌ قلبي‌ و لوودوپانيز خطر آريتمي‌ قلبي‌ را افزايش‌ مي‌دهد.متاپروترنول‌ اثرات‌ ضدآنژين‌ نيترات‌ها راكم‌ مي‌كند. تجويز توام‌ ريتودرين‌ و سايرمقلدهاي‌ سمپاتيك‌ بااين‌ دارو، اثرات‌درماني‌ و عوارض‌ جانبي‌ هر دو گروه‌ رازياد مي‌كند. هورمونهاي‌ تيروئيدي‌ نيز اثرداخلي‌ متقابل‌ با متاپروترنول‌ دارند. اثرات‌گزانتين‌ها در صورت‌ مصرف‌ همزمان‌ بااين‌ دارو، بر  CNSتشديد شده‌ و آثار سمي‌اضافي‌ بروز مي‌نمايد.

 

نكات‌ قابل‌ توصيه‌: 1 ـ در صورت‌ بروزاشكال‌ در تنفس‌ و تداوم‌ يا بدترشدن‌ آن‌،فورŠ به‌پزشك‌ مراجعه‌ شود.

2 ـ در صورت‌ نياز به‌استفاده‌ همزمان‌ ازآئروسل‌هاي‌ كورتيكوستروئيدي‌ و ياايپراتروپيوم‌ بهتر است‌ متاپروترنول‌ مدتي‌قبل‌ از داروي‌ ديگر استفاده‌ شود.

3 ـ دارو باعث‌ ايجاد طعم‌ ناخوشايندي‌ دردهان‌ مي‌شود.

 

مقدار مصرف‌

خوراكي‌:

بزرگسالان‌: براي‌ گشادكردن‌ نايژه‌ها،

20 ميلي‌گرم‌ 4ـ3 بار در روز تجويزمي‌شود.

كودكان‌: سنين‌ 9ـ6 سال‌ و يا در كودكاني‌باوزن‌ كمتر از 27 كيلوگرم‌، 10 ميلي‌گرم‌4ـ3 بار در روز و در كودكان‌ 9 سال‌ به‌بالابا وزن‌ 27 كيلوگرم‌ و بيشتر، مشابه‌ افرادبالغ‌ تجويز مي‌شود.

تزريقي‌:

بزرگسالان‌ و كودكان‌ بالاي‌ سن‌ 6 سال‌:ابتدا 0/5 ميلي‌گرم‌ به‌صورت‌ داخل‌عضلاني‌ تزريق‌ مي‌شود و در صورت‌ نياز،پس‌ از نيم‌ ساعت‌، اين‌ مقدار تكرار

مي‌شود.

كودكان‌: در كودكان‌ باسن‌ كمتر از 6 سال‌،0/25 ميلي‌گرم‌ به‌صورت‌ داخل‌ عضلاني‌تزريق‌ مي‌گردد.

اشكال‌ دارويي‌:

Tablet: 20 mg

Injection: 0.5 mg/ml