VITAMIN K (PHYTONADIONE)

موارد مصرف‌: اين‌ ويتامين‌ براي‌ پيشگيري‌و درمان‌ اختلالات‌ انعقادي‌ شامل‌ اختلالات‌در ساخت‌ فاكتورهاي‌ II، VII،  IXو Xناشي‌ از كمبود ويتامين‌ K يا اختلال‌ درفعاليت‌ متابوليك‌ آن‌ مصرف‌ مي‌گردد.فيتوناديون‌ به‌منظور جلوگيري‌ از بيماري‌خونريزي‌ دهنده‌ در نوزادان‌ به‌ هنگام‌ تولدمصرف‌ مي‌شود.

 

مكانيسم‌ اثر: اين‌ ويتامين‌ تشكيل‌پروترومبين‌ فعال‌ در كبد (فاكتور II)،پروكانورتين‌ (فاكتور VII)، جزءترومبوپلاستين‌ پلاسما يا فاكتوركريسمس‌ (فاكتور IX) و فاكتور استوارت‌(فاكتور X) را كه‌ براي‌ انعقاد طبيعي‌ خون‌لازم‌ هستند، تسريع‌ مي‌كند.

 

فارماكوكينتيك‌: ويتامين‌ K به‌سهولت‌ ازمجراي‌ گوارش‌ (دوازدهه‌) جذب‌ مي‌شود.فيتوناديون‌ براي‌ جذب‌ به‌ املاح‌ صفراوي‌نياز دارد. متابوليسم‌ اين‌ ويتامين‌ كبدي‌است‌. زمان‌ شروع‌ اثر فيتوناديون‌ از راه‌خوراكي‌ 6-12 ساعت‌ و از راه‌ تزريقي‌ 1-2ساعت‌ است‌. غلظت‌ طبيعي‌ فيتوناديون‌ طي‌12-14 ساعت‌ پس‌ از مصرف‌ به‌دست‌مي‌آيد. ويتامين‌ K از راه‌ صفرا و كليه‌ دفع‌مي‌شود.

 

هشدارها: 1 ـ ويتامين‌ K در بيماران‌ مبتلا به‌عيب‌ كار كبد بايد با احتياط مصرف‌ شود.

2 ـ به‌ دليل‌ خطر بروز واكنش‌هاي‌ شديدشبه‌ حساسيت‌ مفرط در تزريق‌ وريدي‌ويتامين‌ K، تجويز اين‌ دارو از راه‌ وريدي‌توصيه‌ نمي‌شود.

 

تداخل‌هاي‌ دارويي‌: مصرف‌ همزمان‌ويتامين‌ K با داروهاي‌ ضد انعقاد خوراكي‌ممكن‌ است‌ اثرات‌ اين‌ داروها را به‌علت‌افزايش‌ ساخت‌ كبدي‌ فاكتورهاي‌ پيش‌انعقادي‌ كاهش‌ دهد.

 

نكات‌ قابل‌ توصيه‌: 1 ـ به‌منظور بررسي‌پيشرفت‌ درمان‌، مراجعه‌ منظم‌ به‌ پزشك‌ وانجام‌ آزمون‌ زمان‌ پروترومبين‌ ضروري‌است‌.

2 ـ از مصرف‌ ساير داروها بدون‌ دستورپزشك‌ بايد خودداري‌ شود، زيرا ممكن‌است‌ اثرات‌ ويتامين‌ K را تغيير دهند.

 

مقدار مصرف‌

خوراكي‌:

بزرگسالان‌: در كمي‌ پروترومبين‌ خون‌ناشي‌ از مصرف‌ داروهاي‌ ضد انعقاد،مقدار 2/5-10 ميلي‌گرم‌ (حداكثر 25ميلي‌گرم‌) مصرف‌ مي‌شود كه‌ در صورت‌نياز مي‌توان‌ پس‌ از 12-48 ساعت‌، اين‌مقدار را تكرار نمود.

كودكان‌: به‌عنوان‌ ويتامين‌ و در كمي‌پروترومبين‌ خون‌ ناشي‌ از دارو مقدار5-10 ميلي‌گرم‌ مصرف‌ مي‌شود.

تزريقي‌:

بزرگسالان‌: در كمي‌ پروترومبين‌ خون‌ناشي‌ از داروهاي‌ ضد انعقادي‌ (به‌ غير ازهپارين‌)، مقدار 2/5-10 ميلي‌گرم‌ (حداكثر25 ميلي‌گرم‌) تزريق‌ عضلاني‌ يا زير جلدي‌مي‌شود كه‌ در صورت‌ نياز، مي‌توان‌ پس‌ از6-8 ساعت‌، اين‌ مقدار را تكرار نمود. دركمي‌ پروترومبين‌ خون‌ ناشي‌ از سندرم‌سؤ جذب‌ يا ناشي‌ از داروها، مقدار 2-5ميلي‌گرم‌ تزريق‌ عضلاني‌ يا زيرجلدي‌مي‌شود.

براي‌ جلوگيري‌ از كمي‌ پروترومبين‌ خون‌در بيماراني‌ كه‌ به‌ مدت‌ طولاني‌ فقط از راه‌تزريقي‌ تغذيه‌ مي‌شوند، مقدار 5-10ميلي‌گرم‌ يكبار در هفته‌ تزريق‌ عضلاني‌مي‌شود.

كودكان‌: به‌عنوان‌ ويتامين‌ مقدار 1ميلي‌گرم‌ در ماه‌ تزريق‌ عضلاني‌ يازيرجلدي‌ مي‌شود. براي‌ جلوگيري‌ از كمي‌پروترومبين‌ خون‌ ناشي‌ از تغذيه‌ تام‌وريدي‌ به‌ مدت‌ طولاني‌، 2-5 ميلي‌گرم‌يكبار در هفته‌ تزريق‌ عضلاني‌ مي‌گردد.

در درمان‌ كمي‌ پروترومبين‌ خون‌ 1-2ميلي‌گرم‌ در شيرخواران‌ و 5-10 ميلي‌گرم‌در كودكان‌ و براي‌ جلوگيري‌ از بيماري‌خونريزي‌ دهنده‌ نوزادان‌ مقدار 0/5-1ميلي‌گرم‌ بلافاصله‌ پس‌ از زايمان‌ تزريق‌عضلاني‌ يا زيرجلدي‌ مي‌شود. در صورت‌نياز اين‌ مقدار پس‌ از 6-8 ساعت‌ تكرارمي‌شود.

 

اشكال‌ دارويي‌:

Injection: 1 mg/0.5ml, 10 mg/ml

Tablet: 10 mg